INCOTERMS 2020 İLE GELECEK YENİLİKLER NELER?

Incoterms; Uluslararası Ticaret Odası(ICC – International Chamber of Commerce) tarafından düzenlenen ve ihracata konu eşyanın taşınması esnasındaki; risk, sorumluluk ve maliyetlerin taraflar arasında dağılımını belirleyen kurallardır.

Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından 1936 yılından beri yayınlanan Ticaret Koşullarının Yorumlanmasında Uluslararası Kurallar (Incoterms – International Commercial Terms), son dönemlerde 1990, 2000 ve 2010 olmak üzere 10’ar yıllık periyodlarla güncellenmektedir. Incoterms olarak bilinen ticari teslim şekilleri, sürekli gelişen küresel ticaret ortamına uyum sağlayabilmek için, Uluslararası Ticaret Örgütü tarafından 2020 yılında yürürlüğe konulmak üzere güncellenmeye hazırlanıyor.

Incoterms 2020, önceki çalışmalarda Avrupalı uzmanların çoğunlukta olmasına karşın, ilk kez Çin ve Avustralya’dan temsilciler içeren bir Uzman Komite tarafından hazırlanmaktadır. Bu Komite, Uluslararası Ticaret Odası’nın 150 üyesinden ve dünyanın dört bir yanından avukatlar, tüccarlar ve şirket temsilcilerinden (çoğunlukla Ticaret Odaları) gelen farklı sorunları görüşmek üzere düzenli olarak toplanmaktadır.

Incoterm 2020 Kuralları’nın, 2019 yılının son çeyreğinde ve Uluslararası Ticaret Odası’nın yüzüncü yıl dönümünde tanıtılması ve 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe konulması planlanıyor.

Genel süreç, işleyişin gözlemlenmesi, iyileştirilebilecek kuralların tespit edilmesi, yürürlükteki kuralların ve karşılaşılan durumların incelenmesinden oluşmaktadır.

Incoterms 2020 içeriğinde yapılması planlanan değişiklikler aşağıdaki gibidir;

EXW ve DDP Teslim Şekillerinin Kaldırılması

EXW, ihracat tecrübesi az olan veya tercihen satış sonrası lojistik hizmetlerde sorumluluk almak istemeyen işletmeler tarafından tercih edilmektedir. DDP teslim şekli ise, özellikle kar amacı güdülmeyen kurye gönderilerinde (örneğin, numuneler veya yedek parçalar) kullanılmaktadır.

EXW teslim şeklinde; ihracat gümrük işlemlerinin ithalatçı ve DDP teslim şeklinde de, ithalat gümrük işlemlerinin ihracatçı sorumluluğunda olması, yenilenen Avrupa Birliği Gümrük Kanunu’na (Customs Code of the European Union) göre de aykırılık taşımaktadır. (Union Customs Code (UCC) (Articles 5 (12) and 158 to 187).) Bu iki terimi ortadan kaldırmanın amacı, yerel operasyonları kapsamalarıdır. Bu iki ticari teslim şeklindeki; sorumluluk, risk ve maliyetlerin belirlenmesinde önemli değişiklikler olacaktır

FAS Teslim Şeklinin Kaldırılması

FAS(Free Alongside Ship), çok nadir kullanılan teslim şekillerinden biri olup, aslında ihracat çıkış limanına teslimatlarda tercih edilen FCA(Free Carrier) teslim şeklinin ötesine geçememektedir. FAS teslim şekli, yalnızca denizyolunda ihracat limanına teslimatı şart koşarken; FCA ise, tüm taşıma türleri için ihracat terminaline teslimatı kural koymaktadır.

Aslında genellikle dökme yüklerin ihracatında tercih edilen FAS teslim şekli, gemi rıhtımına kadar yapılacak teslimatın satıcının sorumluluğunda olmasını belirtmektedir. Dökme yükler ihracat limanındaki, ambar, rıhtım veya geçici depolama alanlarına teslim edildikten sonra, uygun geminin yüklemesi için muhafaza edilirler. FCA teslim şeklinde de, yüklerin ihracat yapılacak terminal/liman/depoya teslim edilmesi uygun görülmektedir. Bu nedenle, tüm taşıma türlerini kapsayan FCA ile yalnızca denizyolu yüklemeri için kullanılması istenilen FAS teslim şekilleri arasında, mantık olarak bir fark bulunmamaktadır. Bu gerekçe, Uzman Komite tarafından değerlendirilmiş ve FAS teslim şeklinin kaldırılması uygun görülmüştür.

FCA Teslim Şeklinin İkiye Ayrılması

FCA, uluslararası ticaret işlemlerinin yaklaşık %40’ında tercih edilen teslim şekli olarak, en çok kullanılan Incoterm özelliğindedir. Çok yönlü olması, ihracat gümrük beyannamesinin ihracatçı tarafından tamamlanmasını şart koşması ve ihracat ülkesinde farklı adreslere teslimat alternatifi sunması sayesinde, ticari işlemlerde esneklik sağlamaktadır.

Bahsedilen özellikler sebebiyle Komite, karayolu ve denizyolu için iki farklı FCA teslim şekli oluşturmayı planlamaktadır.

FOB ve CIF Teslim Şekillerinin Denizyolu Konteyner Taşımacılığında Kullanılması

Incoterms 2010 kitabında CIF ve FOB teslim şekillerinin yalnızca denizyolu taşımacılığında kullanılması gerektiği ve diğer taşımacılık türlerinde ise CIP ve FCA teslim şekillerinin kullanılması belirtilmesine rağmen; FOB teslim şeklinin 18. yüzyılın sonlarından beri İngiltere’de kullanılması, iki teslim şeklinin de yaygın biçimde tercih edilmesi, dünya ticaretinin %80’inin denizyoluyla gerçekleştirilmesi ve Uluslararası Ticaret Odası’nın bu konuda bilinçlendirme yapmaması nedeniyle, ticari işlemlerde bu yönde beklenen bir çaba gösterilememiştir.

Incoterms 2020 sürümünde de, FOB ve CIF teslim şekillerinin, 2000 ve daha önceki versiyonlarda olduğu gibi yalnızca denizyolu konteyner taşımacılığında kullanılması belirtilecektir.

Yeni Incoterm: CNI

Yeni teslim şekli olacak CNI(Cost and Insurance), mal bedeli ve sigorta maliyetini içerecektir. FCA ile CFR/CIF arasındaki boşluğu kapsamayı amaçlayan bu teslim şekli; FCA teslim şeklinin içeriğinde olmayan uluslararası sigortayı ve CFR/CIF kapsamı dışında olan ithalat limanına teslimata kadar taşımadan kaynaklanabilecek riskin, ihracatçı tarafından üstlenilmesini gerektirecektir.

Bu yeni teslim şekli; mal bedeli ve varış limanına teslimata kadar oluşabilecek riski kapsayan sigortanın bedelini ifade edecektir.

DDP Teslim Şeklinin İkiye Ayrılması

DDP(Delivery Duty Paid) teslim şeklinde gümrük işlemlerinin ve masraflarının ihracatçı firma tarafından üstlenilmesi, operasyonel olarak sorunlar ve aksamalar doğurabilmektedir. Uygulamada karşılaşılan sorun ve belirsizlikler nedeniyle Komite, DDP teslim şeklini; DTP ve DPP olarak iki ayrı terimle uygulamaya koymayı planlamaktadır.

DTP (Delivered at Terminal Paid): Satıcı tarafından, eşyanın; alıcının ülkesinde millileştirilmesi sonrasında, alıcının ülkesindeki bir terminale (liman, havaalanı, ulaşım merkezi vb.) teslim edilmesini ifade etmektedir. Mevcut DDP teslim şeklinden farkı, eşyanın antrepo/havalimanı/deniz limanına teslim edilmesidir.
DPP (Delivered at Place Paid): Mevcut DDP teslim şeklinin aynısı olarak varlığını sürdürecek DPP teslim şekli; ithalat gümrük işlemleri tamamlanmış olarak, alıcının belirlediği son teslim adresine kadar olan sorumluluk, risk ve maliyetlerin satıcı tarafından üstlenilmesini gerektirecektir.

Tüm bu değişiklikler üzerine çalışmalarını sürdüren Komite, Incoterm 2020 kurallarının düzenleyeceği birçok konuyla da ilgilenmektedir. Bunlardan bazıları; taşıma güvenliği, nakliye sigortası düzenlemeleri ve Incoterms ile Uluslararası Satış Sözleşmesi arasındaki ilişkilendirilecek kurallardır. Komite; risk ve yükümlülüklerin belirlenmesi, uluslararası ticarette yer alan üyelerin sorumluluklarının belirlenmesi ve sistemin güvenliğinin kontrolü gibi konuları Incoterms 2020’ye dahil edebilmek için, önümüzdeki dönemde sıklıkla toplanacaktır.

1 Ocak 2020’de yürürlüğe girecek Incoterms 2020 ile birlikte, son on yılda meydana gelen değişikliklere uyum sağlanılarak, ihracatçılar ile ithalatçılar arasındaki uluslararası ticaretin kolaylaştırılması beklenmektedir. Yeni sürümün en önemli hedeflerinden biri, mevcut teslim şekillerini basitleştirmek olacaktır. Bu nedenle Incoterms 2020 taslağının, daha basit terimlere sahip olması ve yanlış yorumlamalara mahal vermemesi için, anlaşılır ve iyi örneklerle desteklenmesi beklenmektedir. Ancak, yenilenen kuralların tam anlamıyla uygulamaya geçişi uzun bir zaman alacaktır.

Kaynak :